Một cách trực tiếp, bạn cảm thấy nó như là sức mạnh hiện trú hữu thức và rạng rỡ của mình – không hàm ngụ điều gì cảm chỉ hiện trú thôi. Còn những người khác bị mất mát quá nhiều chỉ thấy bất hạnh sâu sắc hay ngã bệnh. Đây là tinh hoa của thiền định.
Hoặc khi có một điều kiện mất đi, và sự thiếu vắng nó làm cho bạn thấy bất hạnh. Chẳng hạn, người bạn đời của tôi vẫn đang hành động theo khuôn mẫu ghen tuông và chi phối cũ kỹ của anh ta. Nhưng sự việc chỉ bi thảm bởi vì bạn đã phóng chiếu một cái tôi phân biệt trong khi không có một cái tôi cá biệt nào cả.
Khi trích dẫn các tôn giáo cổ xưa hay các giáo lý khác, tôi nhằm phát hiện ý nghĩa sâu xa ấy và do đó phục hồi sức mạnh chuyển hóa của chúng – nhất là đối với những độc giả vốn là tín đồ của các tôn giáo hay giáo lý này. Như bạn đã biết, tập trung toàn bộ chú ý có nghĩa là chấp nhận hoàn toàn. Bằng cách buông bỏ nó.
Theo ông, làm cách nào để cho sự vâng phục không chống trái với nỗ lực thay đổi mọi việc và làm cho chúng thành tựu tốt đẹp hơn? Chẳng hạn, khi một người thân yêu vừa qua đời, hay bạn cảm thấy cái chết của chính mình đang đến gần, bạn không thể hạnh phúc được. Liệu nó vẫn còn quá khứ và tương lai không? Liệu chúng ta còn có thể đề cập đến tương lai theo bất cứ một ý nghĩa nào đó không? Câu hỏi: “Mấy giờ rồi?” hay “Hôm nay là ngày thứ mấy?” – nếu như có ai đó nêu lên – sẽ hoàn toàn vô nghĩa.
Tôi đã thực hành thiền định, đã dự các buổi hội thảo, đã đọc nhiều tác phẩm về tâm linh, tôi cố gắng giữ tâm trạng không phản kháng – nhưng nếu ông hỏi liệu tôi đã tìm thấy sự thanh thản nội tại đích thực và kéo dài chưa, thì câu trả lời trung thực của tôi sẽ là “không”. Hãy lưu giữ đôi chút chú ý vào bên trong. Ngày hôm đó tôi đi quanh thành phố với cảm giác vô cùng kinh ngạc trước sự diệu kỳ của cuộc sống trên trái đất, như thể tôi vừa mới được sinh ra trên cõi đời này vậy.
Mối liên kết giữa bạn và người ấy cũng giống như mối liên kết giữa bạn và người ngồi bên cạnh một chuyến xe buýt, hay với một con chim, một cội cây, một đóa hoa. Bạn hãy thử nghiệm ngay đi. Làm sao chúng ta có thể tỉnh thức đối với tất cả những thứ đó hay từ bỏ chúng đi? Phải mất bao lâu để làm việc đó? Và cho dù chúng ta làm được, sẽ còn sót lại thứ gì?
Chỉ bằng cách đối phó với các thách thức đó, bạn và những người khác sẽ biết bạn đang ở trong trạng thái ý thức nào; chứ khả năng ngồi im lặng nhắm mắt được bao lâu hay những quán tưởng trong lúc ngồi thiền không thể là phản ảnh đáng tin cậy về trạng thái ý thức của bạn. Bạn đang bỏ lại đằng sau mình cái thế giới vô cảm bị giảm lược bởi tâm trí, cái thế giới trơ lì của thời gian. Ngay đến các loại vật chất có vẻ rắc chắc, trong đó có thân xác của bạn, gần 100% thế tích của chúng là khoảng không trống rỗng – khoảng cách giữa các nguyên tử vô cùng rộng, lớn hơn so với kích thước của chúng.
Để giữ vững quyền chi phối, tâm trí không ngừng tìm cách che giấu khoảnh khắc hiện tại bằng quá khứ và tương lai; và do đó, khi sức sống và tiềm năng sáng tạo vô biên của Bản thể hiện tiền, vốn không thể tách rời khỏi cái Bây giờ, bị che khuất bởi thời gian, thì bản tính đích thực của bạn sẽ bị tâm trí phủ mờ. Đột nhiên, không gian không còn rộng lớn nữa, nó sẽ không hiện hữu ở nơi đó nữa. Tri kiến về hiện trú chính là trạng thái hiện hữu ở khoảnh khắc hiện tại.
Mọi thứ gây nghiện ngập đều đi đến một giới hạn mà nó không còn tác dụng đối với bạn nữa, và khi đó bạn càng cảm thấy nỗi thống khổ càng dữ dội hơn bao giờ hết. Tôi đang đe dọa tước đoạt nhận thức của họ về con người họ vậy. tâm trí thu hút toàn bộ ý thức của bạn và chuyển hóa nó thành chất liệu của tâm trí, khiến cho bạn không thể ngừng suy nghĩ được.
Nhưng có lẽ chỉ có một cái là thật thôi”. Về phương diện bệnh tật, ý nghĩa của nó như sau đây. Bạn không cần phải tìm hiểu trước khi bạn có thể trở nên hiện trú.