Với chiếc mũ đen tư duy, chúng ta đưa ra những suy nghĩ phê phán. Lối tư duy đồng thuận cho phép mọi người có những cái nhìn khác nhau và không hề có tranh luận. Ngay cả trực giác của nhà bác học đại tài Einstein cũng sai khi ông bác bỏ nguyên lý dễ thay đổi của Heisenberg.
Xúc cảm thường hay thay đổi và thường trái ngược nhau. Tư duy phê phán chính là lối tư duy truyền thống của người phương Tây, và nếu chúng ta chỉ tư duy theo cách đó thì đó là một lối tư duy không đầy đủ. Bạn có thể kết hợp sử dụng lần lượt những chiếc mũ nhất định.
Chúng ta nên có một vài lý do dựa trên lập luận logic để mọi người cùng nhìn thấy giá trị của ý tưởng và tiếp tục xem xét nó. Tư duy mới lạ bao gồm thái độ nhìn nhận, cách biểu đạt, các bước và các kỹ xảo. Những cảm xúc đó rất hữu ích.
Ví dụ về dòng xe Edsel cũng chỉ là một trong những điều bất thường đó. Mọi người thường bị ép buộc giải quết vấn đề nhưng không ai bị ép buộc phải tìm kiếm các cơ hội. … Chúng ta không có nhiều thời gian để cân nhắc vấn đề này, cho nên chúng ta phải sử dụng thời gian một cách có hiệu quả.
…Nếu chúng ta tăng tiền phạt và thời gian phạt tù, chúng ta sẽ giảm được số tội phạm. Với mỗi nền văn hoá khác nhau có nhiều sắc thái ngôn ngữ khác nhau để biểu đạt sự yêu thương. Trong cuốn sách này, tôi quan tâm tới cách thiết lập bản đồ tư duy, trong đó trước hết chúng ta phải thám hiểm địa hình và đánh dấu chúng.
Sự tiến hoá cũng là một lối tư duy phù hợp, và theo thuyết tiến hoá của Darwin thì sự sống dành cho những loài biết thích nghi nhất, và trong tư duy thì sự sống chỉ dành cho những ý tưởng phù hợp nhất. Trong thực tế, sự nổi bất nhất khi sử dụng phương pháp sáu chiếc mũ tư duy Ià những người tham gia cuộc họp nhận thấy rằng dường như quyết định tự nó đến. Rõ ràng sự xét đoán (lối tư duy mũ vàng và mũ đen) là cần thiết đối với quá trình tư duy.
Lợi ích quan trọng nhất nhờ vào việc sử dụng chiếc mũ đỏ tư duy là việc giúp mọi người tránhđược việc tranh cãi. Thường thì những người trở thành người sáng tạo chính là những người dành nhiều thời gian để cố gắng là một người sáng tạo bởi vì họ có động lực thúc đẩy chính là sự sáng tạo. Cũng là điều không thực tế khi duy trì sự chuyển dịch mũ tư duy và đưa ra sự tổng kết sau khi sử dụng mỗi chiếc mũ.
Thời gian áp dụng chiếc mũ đỏ cũng nên ngắn hơn so với thời gian áp dụng những chiếc mũ khác. Tôi muốn các bạn suy nghĩ 2 phút trước khi chúng ta bắt đầu cuộc thảo luận. … Tôi không thích các ý kiến cũng như những đề xuất của anh.
Nhưng đó chính xác hơn là một lời bình luận. Một diễn viên ba lê cần một biên đạo múa để dàn dựng cho những điệu múa của vở kịch mà cô ta tham gia. …Xem xét tay lái của chiếc ô tô, tôi thấy rằng đó đang hoạt động rất tốt.
Nếu đề nghị này được xem do chính anh khởi xướng ra, tin liệu đó có phải là một đề nghị được chấn thuận hay không? Một người có thể có lối tư duy chiếc mũ vàng tài tình và anh ta chẳng bao giờ có một ý tưởng mới. Và chúng tôi sẽ yêu cầu anh tham gia cuộc thảo luận chỉ khi chúng tôi cần đến lối tư duy mũ đen.