Chàng trai mới lớn đưa mẹ kế lên đỉnh

Đó rõ ràng cũng không phải công thức đem lại gắn kết xã hội. Nỗi sợ bị coi là “dạy đời" còn khiến chúng ta coi nhẹ vai trò của giá trị và văn hóa trong những vấn đề xã hội cấp bách nhất. Trong cùng thời gian đó, nhu cầu toàn thế giới sẽ tăng ít nhất 30% khi những quốc gia phát triển nhanh như Trung Quốc và Ấn Độ mở rộng sản xuất công nghiệp và trên đường phố hai nước này có thêm 140 triệu ô tô nữa.

Tôi ngỡ cuối cùng thì lương tâm của đất nước cũng được thức sau giấc ngủ dài và chính phủ sẽ tuyên bố một cuộc chiến mới chống đói nghèo - nhưng rồi hy vọng đó đã nhanh chóng tan đi. Đó là lần đầu tiên tôi xuất hiện trên chương trình Gặp gỡ báo chí[274]. Chúng tôi cần năm mốt thôi".

Hơn nữa, chúng ta cần làm việc với người sử dụng lao động để họ tăng tính linh hoạt trong thời gian làm việc. Ở đâu bà cũng thấy những điều bí ẩn và vui mừng trước mọi sự lạ lùng trong cuộc sống. Lúc đó tôi vừa tốt nghiệp đại học và đang hoạt động cộng đồng gần cơ sở Harlem của Đại học New York.

Điều đó có nghĩa là sẽ có một nước Mỹ trong đó chúng ta tiếp tục gán nợ tài sản của chúng ta cho các chủ nợ nước ngoài, tự phó mặc bản thân cho cảm hứng của các nhà sản xuất dầu mỏ: một nước Mỹ trong đó chúng ta đầu tư quá ít vào nghiên cứu khoa học cơ bản và đào tạo lực lượng lao động - là những yếu tố quyết định tiềm lực kinh tế lâu dài - và bỏ qua nguy cơ khủng hoảng môi trường. Trong mười năm trước khi đến làm việc ở Washington, tôi dạy môn luật hiến pháp ở Đại học Chicago. Nói cho cùng thì tôi làm chính trị để có được ảnh hưởng lên cuộc tranh luận xã hội, vì tôi nghĩ tôi muốn nói với mọi người về con đường đất nước chúng ta cần đi theo.

Vì một lý do nào đó, đến một ngày chiến dịch của tôi bỗng nhiên có lực đẩy, có sức hấp dẫn bí hiểm lạ thường. Chúng ta có thể cắt bỏ và củng cố lại các chương trình không quan trọng. Mức lương của một công nhân Mỹ trung bình gần như không được thay đổi theo lạm phát trong hai mươi năm qua.

Nhưng năm này qua năm khác, tình trạng này vẫn chưa được cải thiện do vấn đề tư tưởng cũng như kỹ năng làm chính trị, trừ năm 2003 khi chúng ta có đạo luật về đơn thuốc, không hiểu sao lại kết hợp được những điểm yếu kém nhất của cả khu vực công và khu vực tư nhân: giá không thật, bộ máy hỗn loạn, không bao phủ hết thị trường và người nộp thuế nhận được hóa đơn đắt muốn nổ mắt. Amy Boorstein đã không mệt mỏi giám sát toàn bộ quá trình ra sách dù thời gian rất ngặt nghèo. Một hôm, ở phòng họp Thượng viên tôi gặp một trong những đồng nghiệp bên đảng Cộng hòa đã buộc tội tôi.

Chúng tôi bay thấp, vượt qua nhiều dặm đường đầy bùn, những cánh đồng hoang với những con đường hẹp cắt ngang, điểm xuyết những khóm chà là và những hầm trú ẩn bê tông thấp, phần lớn có vẻ không có người ở, một vài nơi còn bị san bằng. Chắc chắn là những người không theo đạo đã sai lầm khi yêu cầu các tín đồ phải đặt tín ngưỡng của họ ngoài cửa trước khi bước vào nơi công cộng: Không phải thế, vần đề ở đây là khoảng cách giữa những thách thức rất to lớn mà chúng ta đang đối mặt với sự nhỏ mọn của nền chính trị - là việc chúng ta dễ dàng bị những chuyện vụn vặt, tầm thường thu hút tâm trí, luôn tránh né trước những quyết định quan trọng, và có vẻ không thể xây dựng nền tảng đồng thuận để giải quyết những vấn đề lớn lao.

Nhưng chúng ta cũng không hoàn toàn tránh được sự đối chọi giữa hai hệ giá từ đó. Đó đều là các câu chuyện về âm mưu, về việc nước Mỹ đang bị một liên minh ma quỷ tấn công. Câu chuyện của tôi cũng không nói đến sự gia tăng gian lận phiếu bầu đã gây phân hóa Quốc hội đến mức nào, hay tiền và các quảng cáo đả kích trên truyền hình đã đầu độc bầu không khí xã hội nhanh chóng ra sao.

Ý tưởng xã hội thay đổi là một trong những thỏa hiệp vĩ đại đầu tiên của chủ nghĩa tư bản Mỹ: đó là chủ nghĩa tư bản công thương có thể gây ra mất ổn định, nhưng nó cũng là một hệ thống kinh tế rất năng động, trong đó bất cứ ai có đủ tiền và đủ năng lực cũng có thể bước lên vị trí cao nhất. Tôi có nên bỏ phiếu cho dự luật năng lượng trong đó có điều khoản của tôi là đẩy mạnh sản xuất nhiên liệu thay thế và cải thiện hiện trạng, nhưng cả dự luật thì hoàn toàn không phù hợp với mục tiêu giảm sự phụ thuộc của kinh tế Mỹ vào dầu mỏ nhập khẩu? Tôi có nên bỏ phiếu chống lại một sửa đổi trong Đạo luật Không khí sạch nhằm giảm kiểm soát ở một vài lĩnh vực nhưng lại tăng kiểm soát ở lĩnh vực khác, đồng thời xây dựng một hệ thống quy định dễ dự đoán hơn cho các doanh nghiệp thực hiện theo? Nên làm thế nào với một dự luật làm tăng ô nhiễm nhưng lại tài trợ cho công nghệ sử dụng than sạch, qua đó tạo việc làm cho một vùng khó khăn ở Illinois? Có vẻ như ở mọi nơi, người Mexico và người Trung Mỹ đều chiếm đa số trong những công việc lương thấp vốn đã từng thuộc về người da đen - ví dụ nhân viên phục vụ và nhân viên dọn bàn ở nhà hàng, hoặc nhân viên dọn phòng và nhân viên trực cửa ở khách sạn - cũng như tham gia vào nghề xây dựng vốn đã từ lâu không còn dành cho người da đen.

Nhưng vẫn còn một chướng ngại vật cuối cùng mà khi bạn đã yên vị ở Washington, bạn không thể hoàn toàn tránh được nó, ít nhất chắc chắn nó cũng làm cho một lượng cử tri đáng kể thất vọng về bạn, đó là bản chất rất không hay của nghề lập pháp. Không có nhiều người Mỹ cảm thấy thoải mái khi chính phủ giám sát cả việc ăn uống của chúng ta, cho dù có hao nhiêu người chết, bao nhiêu tiền thuốc men phải bỏ ra do bệnh béo phì đi nữa. Nhưng quyết định đầu tư của các cá nhân luôn dẫn đến có người thắng và có người thua - những người mua cổ phiếu của Microsoft từ sớm và những người mua cổ phiếu của Enron[160] quá muộn.