Thời giờ quý hơn tiền bạc nhiều. Nó là hình hình thức của nguyện vọng chung của nhân loại: Nguyện vọng tìm hiểu thêm. Thế thì tại sao bạn không chịu bỏ ra một chút công săn sóc cái bộ máy tế nhị hơn là trí óc, nhất là khi chẳng cần nhờ ai giúp sức cả? Tôi muốn bạn dùng thì giờ đi từ nhà tới sở để làm công việc thuộc về nghệ thuật sống đó.
Đừng khoe khoang gì nhiều về việc đương làm và đừng tỏ vẻ buồn bả, đau đớn về nỗi hết thảy người đời không biết sống cho ra sống, và nhất định bỏ phí biết bao thì giờ mỗi ngày. Phải học tập một cái gì đó lâu dài. Tôi cho chính nhờ thấu hiểu chân lý ấy mà tôi khác con heo nằm vũng bùn kia.
Nó chỉ cần thay đổi công việc, chứ không cần nghĩ, trừ những lúc ngủ. Có một tiểu thuyết Anh, do một nữ sĩ viết, vô cùng hay hơn hết thảy những tiểu thuyết của George Eliot Brontes, cả của Jane Austen, mà có lẽ bạn chưa đọc. Bước đầu nên rất chậm, có thể chậm một cách quá đáng nhưng phải rất đều đặn.
Đáng lẽ tôi chỉ cho bạn thì xin bạn chỉ lại cho tôi. Sau khi đã suốt ngày gắng sức lo cơm, áo, tự nhiên óc ta muốn suy nghĩ. Y là một thành điên huênh hoang phát ghét, tìm được cái gì là xúc động đến nỗi bất mãn vì thấy sao cả thế giới không xúc động như mình.
Người ta phàn nàn thiếu năng lực tập trung tư tưởng, không ngờ rằng năng lực đó có thể luyện được. Về điểm đó, tôi không cho rằng một thất bại vẻ vang lại hơn một thành công nho nhỏ. Làm như vậy bạn sẽ có được một khoảng thời gian dài ít nhất là 3 giờ.
Nhưng xin bạn nhớ, ngay từ lúc đầu, là 90 phút để dành cho sự học, ba phần trong mỗi tuần như vậy, phải là những phút quan trọng nhất, trong số 1080 phút của tuần lễ. Chẳng hạn bạn có thể đọc cuốn "Xem tranh cách nào?" của Clermont Witt, hay cuốn "Xét các công trình kiến-trúc cách nào?" của Russell Sturgis. Câu châm ngôn đó chưa đúng hẳn.
Những phút ấy phải thiêng liêng, hoàn toàn thiêng liêng như buổi tập diễn kịch hoặc một cuộc đấu quần vợt. Không ăn cắp nó được. Làm thế nào để sắp xếp cuộc sống một cách hợp lý và khoa học, tận dụng những giờ phút rảnh rỗi tưởng là dư thừa vào những việc có ích đó là một cách để "tăng tuổi thọ", để kéo dài khoảng cách hữu hạn của đời người, cũng là một trong những bí quyết hương tới thành công.
Vậy bạn phải tiến chầm chậm. Tôi đề nghị với bạn, mới đầu nên in ít như vậy. Muốn sống đầy đủ, điều kiện thứ nhất là phải kiểm soát được trí óc.
Tôi không bảo rằng những cuốn ấy hợp cho những người mới học đâu, nhưng tôi không hiểu tại sao những người thông minh trung bình, sau một năm gắng sức đọc sách lại không thể tấn công những kiệt tác về sử hoặc triết học đó được. Và cũng không có hình phạt. Sao? Bạn bảo dùng hết năng lực vào 16 giờ đó thì 8 giờ còn lại sẽ mất giá trị ư? Không.
Mà khó thay đổi cái của quỷ đó lắm. Đừng khoe khoang gì nhiều về việc đương làm và đừng tỏ vẻ buồn bả, đau đớn về nỗi hết thảy người đời không biết sống cho ra sống, và nhất định bỏ phí biết bao thì giờ mỗi ngày. Còn lý trí, nó chỉ giữ trong đời ta một chỗ nhỏ nhoi.