Một đêm lạnh lẽo về tháng mười ít lâu sau khi Nam Bắc chiến tranh kết liễu, có người đàn bà nghèo đói lang thang, thất thơ thất thiểu trên đường đời, tên gọi Glover đến Amesbary. Cách đây ít lâu, tôi có dịp gặp ông Robert Mayard Hutchinson, Hiệu trưởng Đại Học đường Chicago. Lúc đó tôi dường như ở một con đường cùng, đứng trước cửa m ti mở sẵn.
Bà nói với tôi: "Tôi tuy làm bếp giỏi, nhưng hồi chúng tôi ở Georgie, luôn luôn nhà có một người ở, và chưa bao giờ tôi làm trên 12 cái bánh ba tê [40] nhỏ. Nhờ vậy, tinh thần lẫn cơ thể của ta được trong sạch, mạnh mẽ hơn. Khi binh sĩ ở mặt trận về, tinh thần hoảng loạn đến nỗi thành bệnh thì các bác sĩ ra phương thuốc: "Đừng cho họ ngồi không".
Xem đấy bạn thấy rằng Chúa Giê Su, khi dạy "ta hãy yêu kẻ thù của ta", không những đã vạch ra cho những kẻ theo đạo Ngài một con đường tinh thần, đồng thời lại đã dạy họ một bài học về cách giữ gìn sức khõe mà khoa học trong thế kỳ hai mươi này cũng phải công nhận là đúng. Trước khi quyết định, tôi muốn được hỏi ý ngài. Mà ý nghĩ đó quả đã nguy hiểm, vì một trong những đứa ấy đã thử "mượn" tiền chủ để rồi bắt khám đường phải nuôi.
Lo lắng là quay cuồng một cách điên khùng và vô ích. Con hãy ngó đàn chim trên trời. Sau tôi phải giảng nhiều ngày, ông mới chịu ngưng đóng hộp dâu và đem dâu tươi bán ở chợ San Francisco.
Suy nghĩ một chút, cẩn thận một chút thì có lẽ chỗ sữa này đã không mất. Nhận được, tôi đọc hồi âm cho cô thư ký chép liền". Thế mà cho tới khi tôi 14 tuổi, không bao giờ tôi được một đôi giày cao su.
Công việc làm máy điện không chạy. Một cách thần hiệu để giải quyết những vấn đề rắc rối Khi thấy mệt, nên nằm sấp xuống sàn và cố vươn người ra cho thật dài.
Vậy mà theo lời Herndon, người viết tiểu sử Tổng Thống Lincoln, thì ông không bao giờ xét người đồng thời theo cảm tình theo sự ruồng ghét riêng. Ông William Bolitho, tác giả cuốn Mười hai người thắng Thần tóm tắt nguyên tắc trên này như vầy: "Điều cần thiết ở đời là không phải biết lợi dụng những thắng lợi. Rồi thì dông tố ghê gớm nổi lên.
Nhưng sức học quá thô thiển của ông không xứng với một địa vị khó khăn như vậy. Lúc mọi người bắt tay vào việc, ông đã làm gần xong nửa công việc hôm đó. Ông nói: "Những bệnh này thường khi do người đau không biết làm cho đời sống của mình thích nghi với những vấn đề thực tế".
Câu ấy tôi mượn của Emerson trong đoạn cuối thiên tuỳ bút "Tự tín" của ông: Khi ta thắng trên đường chính trị, khi lợi tức của ta tăng lên, khi ta hết bịnh, mạnh trở lại, hay có bạn đi xa trở về, hoặc gặp một hoàn cảnh thuận tiện nào, những lúc đó ta thấy tinh thần phấn khởi và ta nghĩ rằng ngày vui sắp tới. Một người đàn bà còn trẻ, tóc bù xù, mặt lem luốc, cặp mắt láo liêng, miệng cười toe toét, vừa đi vừa vòng hai tay ra phía trước, xoay đi xoay lại như người lái xe hơi, thỉnh thoảng ngừng chân, tay như cầm vật gì nhỏ, đưa lên đưa xuống. Bằng cách nào? Bằng cách phỏng vấn những người đã làm nghề ấy từ mười, hai chục hoặc bốn chục năm.
Cho nên ông rán mỗi tuần thắng một tật và mỗi ngày ghi lại hành vi để xem lùi hay tiến. Nhiều độc giả đồng ý với tôi là cuốn đó hay hơn Đắc nhân tâm, và ngay từ chương đầu đã trút được một phần nỗi lo rồi, cho nên chép nhan đề chương đó "Đắc nhất nhật quá nhất nhật" để trước mặt, trên bàn viết. Ông nói: "Không phải công nhận một vài ý tưởng hoặc theo đúng luật đạo mà thành một tín đồ Gia Tô đâu.