Tư tưởng, nói năng, hành động lắm lúc rất hời hợt, nông nỗi ngoài sức ta tưởng tượng. Chút xíu ích kỷ ta tìm hiểu ở đây là do nam tính của họ. Ta thì trí đoãn hay lạc vào chi tiết mà quên mất định hướng sáng tạo của Đấng toàn trí.
Tâm lý học cho ta biết trực giác thường đi đôi với quan sát cụ thể hay kinh nghiệm, mà bạn trai thì ưa suy lý, ưa cách tự nhiên, nên khi phán đoán họ chạy đến lý trí hơn là trực giác. Nếu bạn sống ba mươi năm về trước bạn cho các lối nhạc Rumba, Jass, Fox trot là gì nếu không phải là lộn xộn, rừng rú. Các hình ảnh pha mùi xác thịt nầy thường có do đọc sách báo, coi phim kịch khiêu dâm hay do sự đụng chạm của bạn trai với người bạn gái lúc thức tỉnh, do những câu chuyện tình tứ hay thấy người phụ nữ tắm rửa, các thú vật làm việc tính giao v.
Họ tưởng người yêu có tâm trạng y như của họ. Con người toàn diện ngày một nghèo nàn. Nhưng người muốn bạn trai làm nguyên nhân phụ thuộc của người.
Họ thấy giữa chợ đời, không thấy ai quan tâm tới nội tâm của họ. Tôi thấy có nhiều người lớn, lúc họ đấu lý, dùng cường quyền đ àn áp tinh thần họ, nói cho họ nghe những lý lẽ rất tế nhị, những lý lẽ của người lớn. Tôi lúc làm hiệu trưởng trung học, trong khi học sinh nam nữ thảo luận chung, hay nghe những câu đại khái của nam sinh: ối! Mấy chị mà làm gì! Để tụi tôi.
Người thông minh là người biết rộng mà không nhớ làm sao thông minh. Bạn trai mà ai biết chia sớt ưu sầu, ước vọng với họ, họ dám hy sinh chết sống. Chính người đ àn ông bảo đảm sinh mệnh vừa cho vợ, vừa cho con.
Trong tâm trí chưa quyết định trao thân đổi phận với ai nhưng đối với ai họ cũng muốn giao duyên. Phải biết nương chiều họ các điểm nầy rồi êm dịu chỉ cho họ những khuyết điểm như quá lạnh nhạt với gia đình, như lố bịch, v. Cha mặc nhiên hay minh nhiên chỉ xin mẹ cho biết rõ lý do, chỗ đi.
Người lớn cũng nên hướng dẫn bạn trai trước khi họ lập gia đình về đời sống thiêng liêng. Mà họ hành động như vậy chỉ tại vì trí tuệ của họ hoạt động nông cạn, căn cứ vào ngũ quan hơn vào lý luận: những lý luận về phẩm bình của chúng ta dưới mắt họ là cái gì nông nỗi. Đàn bà không phải họ thích cái khổ của lộn xộn đâu, nhưng bảntính họ chịu được và vấn đề tìm tịch mạc để suy tưởng họ không đặt.
người ta thường thấy thoáng trên gương mặt những người nầy một nỗi buồn thắm thía vì sự bẽ bàng của thân phận. Lấy câu nầy của Marie Von Ebner Eschenbach làm bùa hộ thân: Bạn hãy là ông chủ của ý muốn bạn và làm đầy tớ của lương tâm bạn. Bàn về ký ức bạn trai, một điều nầy ta không nên quên là lúc còn bé, khoảng 11 đến 15 tuổi, bạn trai không có não nhớ sâu sắc bằng lúc từ 16 tuổi trở đi.
Cũng do lòng tự ái nữa, các bạn trai thấy buồn tủi khi cha mẹ họ ăn mặc nghèo nàn. Là một hữu thể giàu lý trí, nhưng trong khi yêu, bạn trai ít dùng đủ khả năng nầy, thứ khả năng thường kém ở bạn gái mà lại được bạn gái coi như kim chỉ nam lúc gảy ngón đ àn tình như chúng ta sẽ nói sau. Tự bản chất ái tình là thánh thiện.
Có bạn nào già mồm mép thuyết đúng tâm lý thì các bạn khác khoái cười rùm lên. Bạn đã biết bạn trai ưa hoạt động và lúc dậy thì tâm hồn của họ là sân khấu của các tâm tình mâu thuẫn. Đó là chưa nói những tiếng vĩ đại nào công bình, bác ái, lao công, tư bản, vô sản.