Sức khỏe hay nói đúng hơn sinh mệnh của con tùy sức khỏe và sinh mệnh của mẹ. Không phải họ kiêu hãnh như người tự đắc cho mình là con sông ở giữa bầy gà. Sách gương Giê Su ở quyển I đoạn nhất có tư tưởng nầy: Thù vong thay cho sự mơ vọng các danh dự.
Nhưng các bạn trai đều có phút giống Tilstoi ở chỗ lòng dậy lên mùa mộng biếc. Tôi nói không đáng trách vì họ không được ai giáo dục về lương tâm đã đ ành mà còn bị cám dỗ làm những điều quấy bởi hoàn cảnh đói rét, bởi các gương mù xung quanh của kẻ đồng số phận. Bạn dư biết ái tình của nam nhân là ái tình bồng bột và có xu hướng lan rộng.
Tình cảm bây giờ bị cuốn bởi những hình ảnh thiết thực hơn, tế nhị hơn và náo động tận đáy tâm hồn. Vả lại các cử chỉ, thái độ, lời nói, hành vi của bạn trai nhiều khi cũng là tấm gương phản chiếu con người nội tâm của họ. Bạn trai tuổi hoa niên, lòng trào nhựa sống cũng thời danh dự không thua người lớn.
Thứ lương tâm tự nhiên căn cứ vào lương trí để xét đoán họ đã bị cướp giựt và thế lại bằng thứ lương tâm có thể vừa ôm ai hôn xong rồi thọc huyết người đó. Bài làm thì làm cho chóng rồi, bài học thì học qua loa. Nhưng tôi phải công bình nói ở đây một khuyết điểm của họ là ích kỷ.
Tim chóng lớn hơn lồng ngực nên vì đó có nhiều bạn trai từ 17, 18 tuổi to con mà mặt hơi tái vì thường bị mệt do trái tim ít tự do hoạt động trong lồng ngực nẩy nở không kịp. Có bao giờ phần đông bạn trai được khiêu gợi lòng trắc ẩn đối với những người xấu số trong xã hội. Thời xưa hay ở thôn quê trong giới ít học, không phải người ta không biết yêu đâu.
Gia đình có bạn, người ta khỏi gặp những bóng ma đen tối của hiểu lầm, thắc mắc, bất thuận. Giá trị của bạn ở đó, chớ không phải ở nhan sắc, ăn mặc, tiền của. Nhiều đời hoa phải tan tác vì những lời đường mật nầy.
Làm lớn nói cho đúng là bất đắc dĩ phải gồng gánh trách nhiệm vì công ích. Không phải tôi phủ nhận ý chí bạn gái hoàn toàn đâu. Bỗng một bóng hồng đáp xuống bến tình nàng: chàng Berbanotte.
Xét tâm lý nhân loại, tôi thấy đ àn bà bỉ ổi hơn đ àn ông ở điểm tồi tệ đó. Vào những chiều thu cô độc họ lấy ra đọc như người đọc kinh nhựt tụng. Hậu sinh khả úy hay khả cụ.
Họ đem tình yếu ấy hiến cho Thượng đế và nhân loại: thế là họ đi tu, tu vì tận hiến, vì muốn hy sinh, giúp ích chớ không vì trốn đời ích kỷ. Tính làm cho to đòi nhiều nghị lực thì không nên tính với họ đ ành rồi. Tôi có dịp tiếp xúc với một số người nọ tôi cho là điển hình nhất trong sự sợ vợ.
Tránh điều ác là đại đảm chớ không phải bạc nhược như nhiều người lầm tưởng. Bạn thấy họ sẽ hết yêu một bạn gái khi kẻ ấy tàn sắc Tây Thi, mất giọng oanh vàng, có da mặt bị rỗ vì lên trái, hàm răng sún vì một rủi ro nào đó. Họ chọn bạn để chơi.