Người ta không đánh bạc khi người ta trẻ, khi người ta còn nhiều thời gian để hưởng lợi từ những quyết định khôn ngoan. Điều duy nhất ông phải làm là kiên nhẫn và chờ đợi cho những sự kiện này xuất hiện- không phải hàng ngày, không phải hàng tháng, và đôi khi cùng không phải hàng năm, nhưng đủ thường xuyên để giúp Warren trở thành người giàu thứ hai trên thế giới. Chỉ cần tập trung vào khoảng giữa sân là được rồi, đất đã đủ rộng để quý vị kiếm tiền, không cần thiết phải chơi ở khu vực ranh giới mập mờ.
Nếu đến lỗ nào bạn cũng chỉ cần một gậy là đánh banh vào lỗ, thì bạn sẽ chẳng chơi golf được lâu. Thế nào là tình hình thuận lợi? Một thị trường đang có chiều huớng suy giảm, một ngành công nghiệp suy thoái, một sự kiện đột biến không hủy diệt hoàn toàn một thực thể kinh doanh vĩ đại, một vụ bán đổ bán tháo - đây là những yếu tố tạo nên những tình huống đôi khi khiến cổ phiếu của những công ty vĩ đại được bán với giá cực kỳ thấp. Chúng ta cảm thấy hứng thú với quá trình làm việc hơn là kết quả doanh thu, mặc dù tôi cũng đã học được cách tận hưởng doanh thu.
Nhưng ngay cả một tay nài trung bình cũng có thể thắng giải trên một con ngựa chiến. Liên tục giải quyết vấn đề lợi nhuận thấp, doanh thu thấp, đối nghịch với chi phí, cộng thêm vấn đề lao động rẻ ở nước ngoài, nghe có vẻ như bạn đang mắc kẹt trong một mô hình kinh doanh không bao lâu nữa sẽ không còn phù hợp. Bạn phải chọn đúng công ty vứi đúng mức giá thì mới thành công.
Warren khai thác tất cả những sai lầm này. Một ví dụ tuyệt vời minh họa cho điều này là khi Warren mua cổ phiếu của Wells Fargo ngay lúc khủng hoảng ngân hàng năm 1990. Những công ty như Washington Post, Coca-Cola, Disney, American Express, General Foods, Wells Fargo, Interpublic Group, và GEICO đều là những công ty có cơ cấu kinh tế thuận lợi vào thời điểm Warren mua cổ phiếu của họ, nhưng giá cổ phiếu lúc đó không thuận lợi vì một vấn đề chưa giải quyết được hay vì ngành đang trong giai đoạn suy thoái, hay thị trường đang hồi sụt giảm.
Nếu bạn vẫn còn chưa tin, thử đi hỏi chừng hơn trăm người tại Omaha cách đây 30 năm đã đổ tiền vào chỉ một công ty là Berkshire Hathaway để rồi bây giờ mỗi người trị giá hơn 50 triệu đôla. Tránh sự tham lam và chờ đợi sự sợ hãi và điên rồ tạo ra cơ hội. Và khi những nhà đầu tư nhạy cảm này bán đi những công ty vĩ đại vì những lý do ngu ngốc, Warren đã ngồi sẵn đợi mua lại, và một khi đã vào tay ông, ông sẽ không nhả chúng ra.
Những lúc như thế này Warren xuất hiện trên thị trường đầy tham lam, mua vào tất cả những công ty tuyệt vời mà ông vẫn ao ước được sở hữu. Và nếu thậm chí họ chia tay nhau, ít nhất họ cũng có cả núi tiền để tranh giành. Muốn tăng doanh số thl chỉ cần nhảy sang thị trường thấp cấp, nhưng muốn nhảy sang thị trường cao cấp trở lại thì không đơn giản.
Nếu một công ty kiếm được 10 triệu đôla một năm và bạn mua lại với giá 100 triệu đôla, như vậy giá bạn trả là 100 triệu và giá trị bạn nhận là 10 triệu một năm. Điều này đặc biệt đúng trong các vấn đề liên quan đến kế toán - sẵn lòng báo cáo sai một con số cuối cùng sẽ dẫn đến việc sẵn lòng báo cáo sai tất cả các con số. Công ty yếu kém không thể được xoay chuyển thành công ty vĩ đại.
Tiền bạc, ở một mức độ nào đó, có thể đưa bạn đến với những môi trường thú vị hơn. Nếu bạn không làm được như thế, hãy tìm một người khác giúp bạn, nếu không sẽ giống như trong trò chơi ném xúc xắc, cơ hội thắng thường không thuộc về bạn. Nhưng nó vẫn không thể thay đổi được việc bạn có bao nhiêu người yêu thương hay bạn có mạnh khỏe không.
Đây là cách làm việc của một nhà đầu tư thông minh. Tôi mua những bộ quần áo rất đắt tiền, nhưng chúng trông vẫn cứ rẻ tiền khi tôi mặc vào. Nếu cái giá tổng cộng là quá cao so với một công ty, thì giá của một cổ phiếu thôi cũng là quá đắt.
Song một công ty có giá trị tương xứng với giá trị của nó trong dài hạn, bất kể đánh giá của thị trường chứng khoán trong ngắn hạn, và chính bản thân bạn chứ không phải thị trường chứng khoán là người quyết định mình nên mua gì và vào lúc nào. Nếu ông không hiểu về công ty, ông sẽ không thể nào xác định liệu cơ cấu kinh tế dài hạn của nó có tốt hay không, liệu đội ngũ quản lý có năng lực và trung thực hay không, và liệu giá bán của nó có hấp dẫn không. Năm 2006 ông có thể đã chọn Coca-Cola nếu ông có thể mua cổ phiếu của họ với tỉ lệ giá trên thu nhập thấp hơn 20.